Statut spółdzielni = szczególny rodzaj umowy, prawo wewnętrzne, reguluje bezpośrednio cały szereg istotnych kwestii związanych z funkcjonowaniem spółdzielni, a w szczególności prawa i obowiązki członków spółdzielni, wybór członków organów spółdzielni, zasady zwoływania walnych zgromadzeń.
Uchwalenie statutu:
Osoby zamierzające założyć spółdzielnię (założyciele):
- uchwalają statut spółdzielni, potwierdzając jego przyjęcie przez złożenie pod nim swoich podpisów, oraz
- dokonują wyboru organów spółdzielni, których wybór należy w myśl statutu do kompetencji walnego zgromadzenia, lub komisji organizacyjnej w składzie co najmniej trzech osób.
Forma Statutu =
zwykła pisemna.
Zmiana statutu spółdzielni wymaga uchwały walnego zgromadzenia podjętej większością 2/3 głosów. Zarząd jest obowiązany uchwałę o zmianie statutu zgłosić w ciągu 30 dni do KRS.
Skutki pr. zmiany = po wpisie do KRS.
Niezgłoszenie zmian = może spowodować nałożenie kar porządkowych przez sąd rejestrowy. Innych ujemnych skutków nie ma.
Członek spółdzielni mieszkaniowej ma prawo otrzymania odpisu Statutu. Statut spółdzielni mieszkaniowej, powinien być udostępnione na stronie internetowej spółdzielni.
Zakres regulacji:
Statut spółdzielni mieszkaniowej różni się od statutu spółdzielni w ujęciu ogólnym, wyłącznie treścią niektórych regulacji, których przedmiotem jest zapewnienie realizacji charakterystycznych dla spółdzielni mieszkaniowej celów (zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych członków i dostarczanie członkom lokali mieszkalnych i innych oraz domów jednorodzinnych).
Statut każdej w tym spółdzielni mieszkaniowej powinien określać (obligatoryjna treść statutu):
1) oznaczenie nazwy z dodatkiem "spółdzielnia" lub "spółdzielczy" i podaniem jej siedziby,
- przedmiot działalności spółdzielni oraz czas trwania, o ile założono ją na czas określony,
- wysokość wpisowego oraz wysokość i ilość udziałów, które członek obowiązany jest zadeklarować, terminy wnoszenia i zwrotu oraz skutki niewniesienia udziału w terminie; jeżeli statut przewiduje wnoszenie więcej niż jednego udziału, może określać ich górną granicę,
4) prawa i obowiązki członków,
5) zasady i tryb przyjmowania członków, wypowiadania członkostwa, wykreślania i wykluczania członków,
6) zasady zwoływania walnych zgromadzeń, obradowania na nich i podejmowania uchwał,
7) zasady i tryb wyboru oraz odwoływania członków organów spółdzielni,
8) zasady podziału nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) oraz pokrywania strat spółdzielni.
Statut ponadto powinien zawierać postanowienia, których wprowadzenia wymagają przepisy niniejszej ustawy, oraz może zawierać inne postanowienia.
Oprócz wskazanych powyżej elementów dotyczących spółdzielni w ujęciu ogólnym, statut spółdzielni mieszkaniowej powinien ponadto określać, w zakresie praw i obowiązków członków spółdzielni, a w szczególności:
1) zawierania umów w sprawie budowy lokali,
2) zawierania z członkami, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, umów o przeniesienie własności lokali,
3) wnoszenia, ustalania i waloryzacji wkładu mieszkaniowego i budowlanego,
4) rozliczeń z tytułu dodatkowego wyposażenia lokalu,
5) uprawnień członka spółdzielni do zamiany lokalu.
- zasady ponoszenia kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat
Statut powinien ponadto zawierać postanowienia, których wprowadzenia wymagają przepisy ustawy PS, a w szczególności:
- powinien wskazywać organ spółdzielni właściwy do przyjmowania członków. Jeżeli organem tym nie jest walne zgromadzenie, statut powinien wskazywać także organ, do którego służy odwołanie od decyzji odmawiającej przyjęcia, oraz określać terminy wniesienia i rozpatrzenia tego odwołania,
- powinien określać termin i okres wystąpienia członka ze spółdzielni za wypowiedzeniem,
- powinien szczegółowo określać przyczyny wykreślenia i wykluczenia członka ze spółdzielni oraz wskazywać organ właściwy do dokonania wykluczenia i wykreślenia,
- powinien określać sposób i warunki podejmowania uchwał przez organy spółdzielni oraz tryb zwoływania ich posiedzeń,
- powinien określać kadencję Rady Nadzorczej,
- powinien określać skład i liczbę członków Zarządu,
Statut może również zawierać inne postanowienia (fakultatywna treść statutu) np.:
- może określać wymagania, jakie musi spełniać osoba ubiegająca się o członkostwo spółdzielni (jeżeli spełnia wymagania nie można mu odmówić członkostwa),
- może przewidywać ograniczenie przenoszenia przez spółdzielnię na inną osobę własności lokali mieszkalnych,
- może przewidywać inny sposób (niż przewiduje to ustawa USM) podejmowania uchwał przez walne zgromadzenie,
- może przewidywać inny termin wnoszenia kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni niż ustawowy termin do 10-go każdego miesiąca,
- może określać większą niż ustawową minimalną liczbę członków spółdzielni,
- może wyłączyć członkostwo osób prawnych w spółdzielni,
- może stanowić, że jeśli liczba członków przekroczy liczbę w nim określoną, wlane zgromadzenie członków zostaje zastąpione przez zebranie przedstawicieli,
- może przewidywać powołanie innych organów,
- może określić liczbę udziałów, które członek jest zobowiązany zadeklarować, jeżeli liczba ta ma być większa niż jeden udział.
