20101231

Powództwo o orzeczenie eksmisji z lokalu spółdzielczego zajmowanego bez tytułu prawnego

Podstawę prawną powództwa o orzeczenie eksmisji z lokalu spółdzielczego, stanowi ust. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

Lokatorami do których stosuje się przepisy o eksmisji są:

  1. osoby mające lokatorskie prawo do lokali mieszkalnych,
  2. osoby mające własnościowe prawo do lokali mieszkalnych,
  3. najemcy lokali mieszkalnych w budynkach należących do spółdzielni,
  4. inne osoby używające lokali mieszkalnych w zasobach spółdzielni mieszkaniowej na podstawie innych niż wymienione powyżej tytułów prawnych (np. użytkowanie).

Powództwo może wytoczyć:

  • inny lokator lub
  • właściciel innego lokalu w danym budynku
  • w przypadku, gdy lokator wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc przez to uciążliwym korzystanie z innych lokali w budynku.

Ponadto współlokator może wytoczyć powództwo o nakazanie przez sąd eksmisji:

  • małżonka,
  • rozwiedzionego małżonka,
  • innego współlokatora tego samego lokalu

jeżeli ten swoim rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie (art. 13).

Zgodnie z art. 7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w ciągu 3 miesięcy po wygaśnięciu tytułu prawnego do lokalu mieszkalnego osoba, której przysługiwało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz zamieszkujące w tym lokalu osoby, które prawa swoje od niego wywodzą, są obowiązane do opróżnienia lokalu, a na spółdzielni nie ciąży obowiązek dostarczenia innego lokalu. Przepisy te stosuje się odpowiednio w wypadku wygaśnięcia tytułu prawnego do korzystania z lokalu o innym przeznaczeniu, o ile umowa nie stanowi inaczej. Spółdzielnia współpracuje z organami samorządowymi i rządowymi oraz instytucjami i organizacjami, które mogą ułatwić uzyskanie innego mieszkania przez te osoby, a w szczególności ułatwia im uzyskanie potrzebnych informacji oraz bezzwłocznie dokonuje rozliczenia zobowiązań i wypłaty należności.

Art. 7 stosuje się w powiązaniu z treścią ustawy o ochronie praw lokatorów ..., bowiem według art. 2 ust. 1 tej ustawy lokatorem, którego prawa ona chroni, jest nie tylko najemca lokalu, lecz także osoba używająca lokal na podstawie innego tytułu prawnego niż prawo własności.

Zgodnie z treścią art. 16 ustawy wyroków sądowych nakazujących opróżnienie lokalu nie wykonuje się w okresie od 1 listopada do 31 marca roku następnego włącznie, jeżeli osobie eksmitowanej nie wskazano lokalu, co do którego ma nastąpić przekwaterowanie. Nie dotyczy to jednak przypadków, w których powodem wydania wyroku nakazującego opróżnienie lokalu jest znęcanie się nad rodziną.

W wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób których dotyczy nakaz opróżnienia lokalu (art. 14). Jest to obligatoryjny element wyroku orzekającego opróżnienie lokalu - sąd bowiem z urzędu bada, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu.

Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:

  1. kobiet w ciąży,
  2. małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29.11.1990 roku o pomocy społecznej lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taka osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą,
  3. obłożnie chorych,
  4. emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,
  5. osób posiadających statut bezrobotnego,
  6. osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały,

chyba, że osoby te mogą mieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany albo, gdy powodem wydania wyroku nakazującego opróżnienie lokalu jest znęcanie się nad rodziną (art. 17).

Z zastrzeżeniem wyjątków wyżej wymienionych, sąd może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego, w szczególności jeżeli nakazanie opróżniania lokalu następuje z powodu rażącego lub uporczywego wykraczania przez lokatora przeciwko porządkowi domowemu z wyjątkami z art. 14 ust. 4 – patrz art. 14 ust. 5 w zw. z art. 13.

Orzekając o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.